تاکنون قریب 20 میلیون ترکیب آلی شناسایی شده است . هر یک از این ترکیبات دارای شناسنامه بوده و خواص آنها مورد مطالعه و بررسی قرارگرفته است. برای کسانیکه قصد مطالعه شیمی آلی را دارند در وهله اول به نظر می رسد که شناسایی گروه عاملی این همه ترکیب کار مشکل و طاقت فرسایی باشد ولی باید توجه داشت که ترکیبات آلی را می توان به چندین طبقه تقسیم بندی کرد و بدین ترتیب مطالعه آنها بسیار آسان خواهد شد.
مثلا ترکیبات هم خانواده الکلها ، مشخصات فیزیکی و شیمیایی مشابه هم دارند یا آلدئیدها یا اسیدها یا آلکن ها هریک طبقه خاصی از ترکیبات آلی را تشکیل می دهند که با داشتن ویژگی مختص به خود از سایر طبقات متمایز می شوند به عنوان مثال الکلها به داشتن گروه OH- و آلدئیدها به داشتن گروه H ― C ═O و اسیده به داشتن گروه – O ═ C ― OH و الکن ها به داشتن پیوند دو گانه C = C شناخته می شوند . به هریک از این ویژگیهای ساختاری که مشخص کننده یک طبقه خاص از ترکیب آلی است گروه عاملی می گویند . مثلا گروه عاملی آلکین ها پیوند سه گانه C Ξ C است و گروه عاملی استرها O ═ C ― O می باشد در جدول صفحه بعد نام و مشخصه ساختمانی برخی از گروه های عاملی مهم آلی معرفی شده است .
در ازمایشگاه شیمی آلی برای شناسایی هر بسته از ترکیبات آلی یک آزمایش خاص وجود دارد که به آن تست شناسایی گروه عاملی میگویند . هدف از این آزمایش آشنایی با برخی از تستهای شناسایی گروه های عاملی است . از این میان الکلها، الدئیدها و کتونها، استرها و الکن ها انتخاب و شناسایی آنها مورد بررسی قرار می گیرد .
11 – محلول 2
12- سیکلو هگزن: آتشگیر
13- سیلکوهگزان : آتشگیر
14- سلیکوهگزانول : زیان اور
15- اتانول : اتشگیر
16- اسید استیک : سمی و خورنده
17- اسید سولفوریک غلیظ : خورنده
18-اسیدکلریدریک غلیظ : خورنده
19-معرف ایندریک کرومیک : سمی و اکسید کننده
20- معرف 4،2 – دی نیتروفنیل هیدرازین » زیان اور
21- کلرید روی : خورنده
22- n- بوتانول
23- ایزوپروپانول : اتشگیر
24- ترشری بوتانول : زیان اور ، آتشگیر
25- دی اتیلنگلیکول
26- محلول نیترات نقره 10% : دست را سیاه می کند
27- محلول هیدروکسیدسدیم 10% : خورنده
28- محلول آکونیاک 2% : زیان اور
29- 2-بوتانون : آتشگیر
30- بنزآلدئید : زیان آور
31- نرم آلدئید : زیان اور
32- استون : آتشگیر
دستورالعمل تست شناسایی گروه های عاملی
تست شناسایی آلکن ها ( واکنش افزایشی هالوژن روی پیوند دوگانه )
به 2ml از محلول 2% برم درتتراکلریدکربن . 5 قطره سیکلوهگزن اضافه کنید . تاپدید شدن سریع رنگ برم به دلیل انجام واکنش بین برم و پیوند دو گانه است . فرمول واکنش شناسایی گروه عاملی را بنوسید و در مورد مکانیسم واکنشهای افزایشی الکتروفیلی توضیح دهید . این واکنش را با سیلگوهگزان تکرار نمائید و نتیجه مشاهدات خود را بنویسید این واکنش رابا میکروهگزانول هم انجام دهید و نتیجه مشاهدات خود را بنویسید .
تهیه استر
در یک لوله آزمایش درب دار 3ml اتیل الکل و 3ml اسیداستیک را مخلوط کنید.سپس به دقت 15 قطره اسید سولفوریک غلیظ اضافه نموده و محتویات لوله آزمایش را مخلوط کنید. آنگاه لوله آزمایش را برای مدت 3 دقیقه در بشر محتوی آب جوش قرار دهید و سپس درب لوله را بسته مدتی به حال خود بگذارید. آن گاه درب لولهرا باز کرده و آن را با احتیاط بو کشیده مشاهده می‌کنید بوی خوب متصاعد می گردد.
